Koronawirus już zamieszał na rynku wydawniczym. Sprzedaż niektórych kategorii książek mocno poszybowała w górę, rozwija się e-commerce, zmieniają zachowania czytelnicze. Niektóre z nich zostaną z nami także w czasach po pandemii.
Promocje wydawnicze – jak radzą sobie wydawcy książek i czasopism
To był pierwszy etap pandemii. Agresywne promocje i oferty. Empik Premium za darmo przez 60 dni, darmowy pakiet e-booków i audiobooków oraz 0 zł za dostawę kurierem i do paczkomatów – to chyba najbardziej spektakularna promocja na rynku. 3 książki za 69,99, wysyłka za 0 zł to przykład promocji Wydawnictwa Świat Książki. Rabaty na całość oferty lub wybraną część nawet do 50% – takie wyprzedaże dostępne były u większości wydawnictw książkowych!
Wydawcy czasopism byli z jednej strony w lepszej sytuacji, bo nie zamknięto kiosków i supermarketów (gdzie przerzucili dużą część nakładów), ale z drugiej strony tylko niewielu zainwestowało wcześniej w wydania on-line. Tak więc tradycyjna prasa dla starszego czytelnika mogła prześcigać się w dodatkach i wydaniach specjalnych na temat koronawirusa, proponować zamówienia on-line lub przez telefon, a wydawcy, którzy przedtem zainwestowali w e-czytelnika, cieszyć się wzrostami prenumeraty e-wydań.
Co ciekawe, z kolei wielu wydawców książek zaczęło ogłaszać swoje wiosenne premiery, przenosząc działania promocyjne do on-linu. Jednak najbardziej interesujące działania przeniosły się do Social Mediów.
Działania wydawców w Social Mediach – koronawirus sprzyja kreatywności
Wydawnictwa książek dla dzieci organizowały na Instastorys i w tzw. livach czytanie dzieciom książeczek ze swojej oferty. Spotkania autorskie przeniosły się na funpage wydawnictw i autorów. Właściciele i pracownicy małych i średnich wydawnictw zaczęli w końcu pokazywać się od bardziej ludzkiej strony – publikując się w maskach i rękawiczkach oraz pokazując proces dystrybucji książek od „kuchni”.
Dla tych, którzy do tej pory sklep internetowy traktowali jako mały procent sprzedaży, zaczęła się (czasem premierowa) aktywności promocyjna na Facebooku i Instagramie. Według ostatnich badań nasz czas spędzany w social mediach w ciągu ostatnich dwóch tygodni się podwoił, a książka zyskuje jako forma spędzania czasu. W sieci Empik w drugiej połowie marca sprzedano dwa razy więcej książek niż rok wcześniej. Jak podaje portal granice.pl, w sieci Gandalf.com.pl sprzedaż w pierwszych dwóch tygodniach kwarantanny wzrosła o niemal 40% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku. Tak więc promowanie sprzedaży on-line w tym czasie ma bardziej niż wielki sens.
Niestety nie wszyscy czytelnicy są w sieci i nie wszystkich da się tam przenieść. Najmniej zainteresowani tego typu promocją będą seniorzy, którzy nadal będą preferowali takie kanały sprzedaży, jak poczta, supermarkety, tradycyjne księgarnie czy kioski. Dlatego próba przeniesienia tej kategorii książek i periodyków do sieci może okazać się karkołomna lub będzie wymagać naprawdę dobrego pomysłu i wsparcia marketingowego.
Jednak dla czytelników wielu innych segmentów pewne zwyczaje i oczekiwania przeniosą się na czas po pandemii.
Ciekawostki wydawnicze – hity sprzedażowe w czasach pandemii
- W sieci Empik wśród kobiet największą popularnością cieszyły się kryminały autorstwa Bianki Lipińskiej, dobrze w zestawieniu wypadał też Remigiusz Mróz. W Top 100 w marcu znalazły się takie pozycje, jak: „Dżuma” Alberta Camusa; „Co nas (nie) zabije. Największe plagi w historii ludzkości” Jennifer Wright; poradnik „Jak uspokoić myśli” autorstwa Sarah Knight czy hit sprzedażowy – samorozwojowa książka Gary’ego Bishopa „Unf’ck yourself. Napraw się!”
- Nielsen BookScan podaje, że wśród czytelników dużym zainteresowaniem cieszy się „Wojna i pokój” i „Władca Pierścieni”, a na całym świecie znakomicie sprzedaje się „Sto lat samotności” i „Miłość w czasach zarazy” Gabriela Garcii Márqueza, czy „Wielki Gatsby” F. Scotta Fitzgeralda.
- Nielsen podaje, że sprzedaż książek w Wielkiej Brytanii wzrosła sumarycznie o 60% pomiędzy 15 a 21 marca w porównaniu do poprzedniego tygodnia. Najbardziej wzrosła sprzedaż książek z kategorii „nauka w domu” (212%); podręczniki (77%) i 35% powieści, które czytelnicy kupują w supermarketach. Mocno wzrosła także sprzedaż książek o robótkach ręcznych i rzemiośle (o 38%).
- We Francji dużym zainteresowaniem cieszy się klasyka i ambitniejsze pozycje, a księgarnie uznano za niezbędne dla zdrowia nawet w czasach pandemii!
Wygląda na to, że w pierwszych tygodniach kwarantanny książki stały się dobrem podstawowym. To bardzo dobrze i warto pamiętać, że trendy, które teraz nastąpiły mają szansę zostać z nami na stałe.
Trendy wydawnicze – co się zmieni po koronawirusie
Koronawirus zmieni nasze wartości, a to znaczy, że pewne kategorie książek będą teraz intensywniej poszukiwane. Osoby 50+, a także seniorzy będą dużo bardziej zainteresowani tematami zdrowia i budowania odporności. Zmieni się nasz stosunek do ekologii, poczucia bezpieczeństwa (także finansowego), sposobu pracy i budowania relacji. Pewne kategorie treści w sposób gwałtowny zyskają na popularności, inne w równie dynamiczny sposób się zdewaluują. Obecnie największy wzrost sprzedaży w sieci odbywa się w kategorii książek dla dzieci. Można z dużą dozą prawdopodobieństwa przypuszczać, że wielu rodziców zostanie stałymi klientami księgarni on-line. Dla wydawców oznacza to walkę o klienta w sieci, budowę contentu pod SEO (generującego ruch w wyszukiwarkach), rozbudowę blogów tematycznych i działań w social mediach.
Oprócz oczywistych tematów związanych z pandemią i zdrowiem mocno wzrosła sprzedaż książek rozwojowych i poradników. Ze względu na duży poziom lęku społecznego i jednostkowego – ten trend na pewno się umocni. Czytelnicy będą szukali wsparcia emocjonalnego i duchowego, a wydawcy, którzy będą wiedzieli jak tę potrzebę zaspokoić najlepiej, przygotują odpowiednie oferty wydawnicze.
Skutki ekonomiczne pandemii zmienią z pewnością układ sił na rynku. Można oczekiwać dalszych konsolidacji, umocnienia dominującej pozycji dużych graczy i niestety kłopotów małych księgarni i wydawnictw. Te ostatnie mają szansę na przetrwanie elastycznie dostosowując się do zmian, rozwijając mądrze działania w social mediach i stawiając na dobrze sprofilowaną ofertę. Bardziej niż kiedykolwiek w cenie będzie doświadczenie i ekspercka wiedza. Historia biznesu dowodzi, że z kryzysu zwycięsko wychodzą ci, którzy przyjęli strategię „ucieczki do przodu”.
Autor – Izabela Pajor
Szkolenia dla Wydawcy – Pomagamy Wydawcom tworzyć bestsellery – zapraszamy do współpracy
Nasze Top 5 szkoleń:
Bardzo ciekawe dane i analizy! Z chęcią wzięłabym udział w Twoim kolejnym szkoleniu „Jak wykorzystać Designe Thinking, by tworzyć rynkowe bestsellery”. Czy mogę prosić o dopisanie do listy mailingowej?